De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft sinds 1 januari 2024 maar liefst 1,7 miljoen verboden vapes van de markt gehaald, met een totale waarde van 12 miljoen euro.
Dit nieuws werd onlangs gemeld door de toezichthouder zelf. Het betreft vapes met smaakjes, die sinds het begin van het jaar niet meer mogen worden verkocht. De NVWA heeft grondig gecontroleerd, waarbij veertig producenten, importeurs en distributeurs onder de loep zijn genomen. Deze inspanning heeft geresulteerd in de inbeslagname van een aanzienlijk aantal vapes. Echter, het onderzoek is nog niet ten einde. De autoriteit onderzoekt momenteel andere bedrijven, waarbij nog eens 1,9 miljoen vapes met een waarde van ongeveer 14 miljoen euro betrokken zijn.
Ondanks deze inspanningen lijken vapes met smaakjes nog steeds gemakkelijk verkrijgbaar te zijn, met name in winkels. Een onderzoek van RTL Nieuws wees eerder uit dat veel winkels deze verboden vapes nog steeds aanboden, zij het soms achter gesloten deuren. Hoewel de NVWA weliswaar 195 winkels heeft geïnspecteerd, lijkt de nadruk vooral te liggen op importeurs en producenten, met minder aandacht voor de winkels zelf.
Tot op heden zijn er geen directe boetes uitgedeeld, maar de NVWA heeft wel waarschuwingen gegeven en rapporten opgesteld. Vanaf 8 maart 2024 is de mogelijkheid voor directe boetes wel beschikbaar gekomen, waardoor de handhaving naar verwachting strenger zal worden.
Esther Croes, expert op het gebied van tabak van het Trimbos-instituut, juicht de handhaving van het verkoopverbod toe als een positieve stap. Ze wijst echter op de complexiteit van de markt en het feit dat het probleem niet meteen is opgelost. Volgens haar is het van cruciaal belang dat de NVWA keuzes maakt in haar handhavingsstrategie, gezien de beperkte middelen. Hoewel het beginnen bij producenten en importeurs logisch is, zal dit niet alle illegale verkoop stoppen.
Croes benadrukt ook dat de samenleving als geheel een rol speelt in het aanpakken van dit probleem. Ze pleit voor een combinatie van handhaving en maatschappelijke naleving, en benadrukt dat het beschermen van de jeugd een prioriteit moet zijn. Het feit dat er nog steeds vapes op de markt zijn, benadrukt de urgentie van deze kwestie en de noodzaak van verdere actie, niet alleen van de NVWA, maar van de samenleving als geheel.
