In Nieuwkoop wordt momenteel overwogen om gebieden rondom scholen en sportclubs rookvrij te maken. Dit initiatief is voorgesteld door Jop van der Pijl van D66 Nieuwkoop.
Het initiatief komt voort uit een groeiend bewustzijn van de tekortkomingen van het huidige rookverbod binnen sportverenigingen. Rokers bevinden zich namelijk vaak buiten de aangewezen zones. Van der Pijl illustreert dit probleem met een persoonlijke ervaring: "Ik merk het zelf als ik ga basketballen en ik bij een sporthal kom die dan zogenaamd rookvrij is. Dan staat iedereen te roken bij het randje van die blauwe streep, waardoor ik eigenlijk gewoon met mijn hele team door die rooklucht heen loop. Wat bereik je dan met het rookvrij maken van zo’n sportvereniging op het moment dat iedereen meteen daarnaast staat te roken?"
Hoewel er een algemene consensus lijkt te zijn onder de gemeenteraad, zijn er wel uitdagingen met betrekking tot handhaving, zoals benadrukt door Tom Voeten van Clean Air Nederland: "Er is nagenoeg geen enkele gemeente die heeft gezegd: ‘Wij gaan dat ook handhaven’. Geen handhaving betekent dat irritaties flink kunnen oplopen als er wel iemand rookt in zo’n gebied." Voeten wijst op een belangrijk struikelblok: "Het staat natuurlijk heel erg leuk. Je plaatst een paar borden en je bent klaar. Maar als je zo’n verbod gaat handhaven, dan kost dat capaciteit.” Hij benadrukt echter dat er mogelijkheden zijn, zoals het opnemen van een rookverbod in de algemene plaatselijke verordening (APV), zoals in Groningen wordt gedaan.
Ondanks deze uitdagingen wijst Heike Garritsen van Amsterdam UMC op het belang van rookvrije zones: "De blootstelling aan tweedehands roken wordt veel minder. Veel mensen denken onterecht dat buiten roken niet schadelijk is, omdat het meteen verwaait. Maar het is zeker ook schadelijk buiten.” Ze benadrukt ook het positieve effect op het gedrag van jongeren: "Als jongeren minder mensen zien roken, dan wordt het door hen ook als minder normaal gezien en hebben ze een veel minder grote kans om het zelf te doen." Het lijkt er dus op dat, ondanks de complexiteit van handhaving en juridische vraagstukken, het creëren van rookvrije zones rondom scholen en sportclubs een positieve impact kan hebben op zowel de gezondheid als het gedrag van de gemeenschap.
